SOC & SOH Ắc Quy
- Ắc Quy Cao Cấp
- Thông tin về ắc quy
- 26/10/2022
SOC ắc quy là gì? SOH ắc quy là gì? Kiểm tra ắc quy còn bao nhiêu dung lượng? Khi nào cần sạc ắc quy? Khi nào cần thay ắc quy? Khi nào ắc quy hư hỏng, tuổi thọ & hiệu suất ắc quy còn bao nhiêu? SOC & SOH có quan trọng không? Cách kiểm tra, đo lường dung lượng, sức khỏe, tình trạng ắc quy hiện tại. Sau đây, Acquycaocap.vn chia sẻ những thông tin hữu ích, cần thiết giúp bạn hiểu rõ hơn SOC (Trạng thái sạc) ắc quy và SOH (Tình trạng sức khỏe) ắc quy:
Xem nhanh bài viết
1. SOC Ắc Quy
- SOC là viết tắt của State Of Charge.
- SOC ắc quy là Trạng thái sạc ắc quy, trạng thái điện tích ắc quy, phần trăm dung lượng ắc quy hiện tại so với dung lượng ban đầu. Hiểu đơn giản là tình trạng ắc quy đang có bao nhiêu % dung lượng AH (Ampe giờ). SOC 100% tức là ắc quy đã sạc đầy, SOC 0% ắc quy đã xả hết năng lượng & cần sạc bổ sung.
- Đối với ắc quy axít chì sử dụng khởi động ô tô, xe máy, motor khi SOC 50% thì cần sạc điện lại ngay, không nên để độ xả sâu thấp hơn 50%.
- Khi ắc quy tuổi thọ cao thì SOC bắt đầu giảm, SOC 100% sẽ tương đương với 70% - 80% dung lượng so với ắc quy mới và tiếp tục giảm dần theo thời gian.
Ví dụ: Ắc quy Enimac N100 12V 100Ah mới sản xuất có SOC 100% tức là ắc quy có dung lượng 100Ah. Tuy nhiên, Sau thời gian sử dụng thì cấu trúc bên trong ắc quy bị ăn mòn, lão hóa, sulfat hóa làm giảm dung lượng ắc quy. Chính vì vậy, Dung lượng ắc quy thực tế chỉ đạt 70Ah - 80Ah, mặc dù SOC vẫn là 100%.
Tìm hiểu thêm: Nguyên nhân ắc quy bị giảm dung lượng
2. SOH Ắc Quy
- SOH là viết tắt của State Of Health.
- SOH ắc quy là Tình trạng sức khỏe ắc quy, thực trạng hiệu suất ắc quy, là thông số kỹ thuật quan trọng đánh giá tình trạng ắc quy. SOH 100% tức là sức khỏe, hiệu suất ắc quy đạt 100%, điều này xảy ra khi ắc quy mới được sản xuất và sẽ giảm dần theo thời gian. SOH 0% ắc quy còn hiệu suất 0%, cần phải thay mới.
- SOH bình ắc quy được định nghĩa là tỷ số giữa dung lượng hiện tại của nó với dung lượng danh định do nhà sản xuất công bố.
- SOH là thông số kỹ thuật quan trọng phản ánh hiệu suất ắc quy, cung cấp thông tin tình trạng ắc quy hiện tại, qua đó có phương án bảo dưỡng, phục hồi ắc quy, ngăn ngừa sạc xả quá mức, giúp cải thiện tuổi thọ ắc quy.
Tìm hiểu một số loại ắc quy đang bán tại Acquycaocap.vn:
88₫
4,750,000₫
320,000₫
88₫
88₫
290,000₫
88₫
88₫
88₫
88₫
1,910,000₫
88₫
3,540,000₫
88₫
470,000₫
88₫
88₫
1,280,000₫
88₫
88₫
350,000₫
88₫
1,770,000₫
1,750,000₫
88₫
88₫
88₫
88₫
460,000₫
430,000₫
420,000₫
320,000₫
1,400,000₫
88₫
88₫
3,910,000₫
88₫
1,310,000₫
1,190,000₫
2,400,000₫
1,720,000₫
1,840,000₫
1,770,000₫
4,110,000₫
2,000,000₫
88₫
1,660,000₫
1,710,000₫
88₫
88₫
Ắc quy Đồng Nai N150 12V 150AH
888₫
Ắc quy Delkor N200 12V 200AH
5,500,000₫
Ắc Quy Troy TTX5L 12V 5AH
380,000₫
Ắc quy Đồng Nai N30 12V 30AH
888₫
Ắc quy Varta N120 12V 120AH
Ắc Quy Rocket STZ5S 12V 4AH
335,000₫
Ắc quy Đồng Nai Hybrid N100 12V 100AH
888₫
Ắc quy Đồng Nai N85 12V 85AH
888₫
Ắc quy GS DIN70L-LBN (DIN LB3) 12V 70AH
Ắc quy Đồng Nai 50D26L 12V 50AH
888₫
Ắc quy Rocket DIN 57113 (DIN LB3) 12V 71AH
2,090,000₫
Ắc quy Đồng Nai N120 12V 120AH
888₫
Ắc quy Enimac CMF150 - 160G51 12V 150AH
3,840,000₫
Ắc Quy GS GT5A 12V 5AH
Ắc Quy Rocket STZ8V 12V 7AH
545,000₫
Ắc Quy Globe WP12-BS 12V 12AH
Ắc quy GS DIN80L (DIN LN4) 12V 80AH
Ắc quy Enimac 44B20L 12V 43AH
1,490,000₫
Ắc Quy GS GT9A 12V 9AH
Ắc Quy GS GTZ6V 12V 5AH
Ắc Quy Đồng Nai PTZ7L 12V 7AH
385,000₫
Ắc quy Đồng Nai N200 12V 200AH
888₫
Ắc quy Enimac 80D26L 12V 70AH
1,950,000₫
Ắc quy Enimac 75D23L 12V 65AH
1,855,000₫
Ắc quy GS N150 12V 150AH
Ắc quy Varta AGM LN2 (DIN60L) 12V 60AH
Ắc Quy GS GTZ5S-H 12V 4AH
Ắc Quy GS GTZ5S 12V 3.5AH
Ắc Quy Rocket STX9 12V 8AH
525,000₫
Ắc Quy Toplite YTX4L-BS 12V 3.5AH
490,000₫
Ắc Quy Globe WTZ7A-4BP 12V 7AH
465,000₫
Ắc Quy Globe WTZ6V-E 12V 6AH
345,000₫
Ắc quy Troy EFB N55/65B24LS 12V 52AH
1,840,000₫
Ắc quy Đồng Nai N50ZL 12V 60AH
888₫
Ắc quy Đồng Nai N25 12V 25AH
888₫
Ắc quy Enimac N200Z 12V 210AH
4,220,000₫
Ắc quy Đồng Nai DIN65L-LBN (DIN LB3) 12V 65AH
888₫
Ắc quy Enimac N50 12V 50AH
1,495,000₫
Ắc quy Enimac NS60 12V 45AH
1,235,000₫
Ắc quy Enimac DIN80L-LBN (DIN LB4) 12V 80AH
2,780,000₫
Ắc quy Enimac DIN60L-LBN (DIN LB2) 12V 60AH
1,885,000₫
Ắc quy Enimac 85D26L 12V 75AH
2,050,000₫
Ắc quy Enimac 80D26R 12V 70AH
1,950,000₫
Ắc quy Enimac N220P (N220 Plus) 12V 220AH
4,480,000₫
Ắc quy Troy N100 12V 100AH
2,320,000₫
Ắc quy GS 44B19L 12V 40AH
Ắc quy Delkor DIN 56030 (DIN L2) 12V 60AH
1,950,000₫
Ắc quy Delkor 80D26R (NX110-5) 12V 70AH
1,900,000₫
Ắc Quy GS YTX7A 12V 7AH
Ắc Quy GS GT6A 12V 6AH
- Khi đánh giá SOH bạn cần căn cứ vào cấu trúc thiết kế ắc quy, thành phần hóa học, điện áp, dung lượng, nội trở (điện trở trong), tốc độ & chu kỳ sạc - xả, nhiệt độ.
3. Đo Lường SOH & SOC Ắc Quy
Có 4 phương pháp chính đo SOH & SOC ắc quy:
- Phương pháp đo trực tiếp: Phương pháp này sử dụng đặc tính vật lý của ắc quy như điện áp đầu cuối và trở kháng. Nó bao gồm: Phương pháp điện áp mạch hở (Open Circuit Voltage Method), Phương pháp điện áp đầu cuối (Terminal Voltage Method), Phương pháp đo trở kháng (Impedance Method) và Phương pháp quang phổ trở kháng (Impedance Spectroscopy Method).
- Phương pháp ước tính lưu giữ sổ sách (Book-Keeping Estimation): Phương pháp này sử dụng dòng phóng điện, dòng điện hiệu chỉnh và tích hợp dòng phóng điện theo thời gian để tính SOC. Nó bao gồm: Phương pháp đếm Coulomb (Coulomb Counting Method) và Phương pháp đếm Coulomb sửa đổi (Modified Coulomb Counting Method).
- Phương pháp Hệ thống thích ứng (Adaptive Systems): Hệ thống thích ứng tự thiết kế, có thể tự động điều chỉnh SOC cho các điều kiện xả khác nhau. Nó bao gồm: Mạng lưới Nơ-ron BP (BP Neural Network), Mạng lưới Nơ-ron RBF (RBF Neural Network), Hệ thống Logic mờ (Fuzzy Logic), Máy vectơ hỗ trợ SVM (Support Vector Machine), Mạng nơ-ron mờ FNN (Fuzzy neural network), Bộ lọc Kalman (Kalman Filter).
- Phương pháp kết hợp: Mỗi phương pháp đo lường có ưu nhược điểm khác nhau. Việc kết hợp nhiều phương pháp đo lường SOC sẽ giúp chúng ta có kết quả SOC chính xác nhất so với các phương pháp riêng lẻ. Phương pháp kết hợp này bao gồm: Đếm Coulomb kết hợp EMF, Đếm Coulomb kết hợp bộ lọc Kalman, Hệ thống Per-Unit kết hợp EKF.
4. Mối liên hệ giữa SOC, SOH, CCA, DoD ắc quy
Chỉ số SOC, SOH, CCA (dòng khởi động), DoD (độ xả sâu) ắc quy có mối quan hệ mật thiết với nhau:
- CCA (Cold Cranking Amps) là dòng khởi động lạnh ắc quy, là khả năng phóng điện ắc quy. CCA càng cao thì dòng phóng càng lớn, càng dễ khởi động động cơ nhưng mức tiêu hao năng lượng sẽ nhanh hơn.
Tìm hiểu: CCA là gì?
- Ắc quy khi đã sạc đầy SOC 100%, tình trạng sức khỏe tốt SOH 100% sẽ cung cấp dòng khởi động CCA cao, dễ dàng khởi động xe, thiết bị.
- Nếu ắc quy đã sạc đầy 100% nhưng SOH còn dưới 45% sẽ cung cấp hiệu suất kém hơn, làm khó khởi động xe, thậm chí không thể cung cấp đủ dòng điện để khởi động động cơ.
- SOH giữ vai trò quan trọng, ảnh hưởng quyết định đến SOC và CCA. Chính vì vậy, Để kiểm tra chính xác ắc quy còn sử dụng được không, Chúng ta thường sạc đầy điện, tiến hành đo chỉ số SOH, giúp đánh giá chính xác tình trạng ắc quy.
- Độ xả sâu DoD (Shallow Depth of Discharge) ắc quy tỷ lệ nghịch với SOH & CCA, tốc độ xả càng cao, diễn ra liên tục sẽ làm giảm SOH và CCA, ắc quy nhanh chóng giảm hiệu suất, sạc điện khó vào hơn. Để ắc quy duy trì hiệu suất trong thời gian dài, Bạn cần sạc ắc quy đúng thời điểm, đúng kỹ thuật, không để ắc quy hết điện mới tiến hành sạc.
Tìm hiểu thêm: Độ xả sâu, chu kỳ sạc xả ắc quy
5. SOC & SOH Ắc Quy Ô Tô
Ắc Quy Ô Tô sử dụng hai dòng sản phẩm chính: Ắc quy Axit Chì và Ắc quy Lithium-ion (Li-ion).
- Ắc quy Axit Chì gồm: ắc quy AGM, ắc quy EFB, ắc quy MF, ắc quy CMF, ắc quy SMF, ắc quy nước, ắc quy Hybrid, ắc quy nước chuyên dụng, ắc quy dân dụng, được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới vì có chi phí đầu tư hợp lý. Đối với ắc quy ôtô axit chì, Bạn cần lưu ý về SOC và SOH như sau:
+ Sạc ắc quy ô tô: SOC > 50% thì cần sạc ắc quy ô tô, tốc độ dòng sạc nhỏ hơn 1/10 dung lượng ở nhiệt độ trung bình -20°C đến 50°C cho đến khi ắc quy đạt 95% - 98% dung lượng, đạt mức điện áp từ 12,5V - 12,6V thì ngắt sạc.
+ Hiệu suất ắc quy ô tô: Hiệu suất SOH ắc quy ô tô giảm dần theo thời gian, mặc dù SOC 100%, tức là ắc quy đã sạc đầy nhưng dung lượng thực tế & hiệu suất đã giảm đi so với ắc quy mới sản xuất. Thông thường SOH dưới 40% bạn cần thay mới ắc quy, ở một số loại xe có nhu cầu năng lượng cao thì SOH < 60% bạn đã phải mua ắc quy mới.
- Ắc quy Lithium-ion được sử dụng phổ biến trong ô tô điện nhờ ưu điểm chu kỳ sạc xả cao, xả sâu tốt, dung lượng lớn, giá thành ngày càng rẻ hơn. SOH Li-ion bị ảnh hưởng bởi thời gian sử dụng, tốc độ sạc xả, nhiệt độ. Khi SOC Li-ion 30% thì cần sạc ắc quy ngay, ở nhiệt độ từ 5°C - 45°C để duy trì hiệu suất, khả năng vận hành ắc quy.
6. Kiểm Tra SOC & SOH Ắc Quy
Cách đơn giản, dễ thực hiện nhất để kiểm tra SOC & SOH ắc quy là sử dụng máy kiểm tra điện tử.
7. Vai trò & tầm quan trọng SOC & SOH ắc quy
Tìm hiểu các lợi ích, vai trò, tầm quan trọng SOC, SOH ắc quy:
- Xây dựng hệ thống quản lý, theo dõi, kiểm tra Pin/Ắc quy hiệu quả: Trạng thái sức khỏe SoH và Trạng thái sạc SoC là các chỉ số kỹ thuật quan trọng vì chúng cung cấp dữ liệu hữu ích, cần thiết để tối ưu hóa Hệ thống quản lý ắc quy BMS (Battery management system), hệ thống lưu trữ năng lượng ắc quy BESS (Battery Energy Storage System).
- Kiểm soát quá trình Sạc - Xả ắc quy: Việc theo dõi thông tin SOC sẽ giúp Chúng ta kiểm soát tốt quá trình sạc, sạc ắc quy kịp thời, sạc đúng kỹ thuật, kiểm soát được điện áp - dòng điện - nhiệt độ trong quá trình sạc. Điều này giúp kéo dài độ bền ắc quy, ngăn ngừa rủi ro do quá sạc, sạc với dòng điện mạnh, sạc liên tục mà không ngừng, ắc quy cạn kiệt năng lượng rồi mới sạc.
Ví dụ: Đối với ắc quy axit chì, Chúng ta cần sạc đầy khi bảo quản, trong quá trình sử dụng không nên xả sâu quá 50%, nếu không ắc quy bị sulfat hóa và giảm công suất. Đối với ắc quy Lithium-ion cần sạc lại khi xả sâu 30% - 40% dung lượng và tránh việc tiêu hao năng lượng hoàn toàn hoặc xả quá mức sẽ phá hủy ắc quy. Đối với ắc quy Niken-metal hydrua (Ni-MH) có thể xả hoàn toàn dung lượng trước khi sạc nhưng cần duy trì trạng thái sạc đầy để đảm bảo độ bền ắc quy.
- Chẩn đoán ắc quy tốt, ắc quy hư hỏng, ắc quy còn bao nhiêu dung lượng: Nếu ắc quy có SOC thấp nhưng SOH cao và khả năng dòng khởi động CCA còn tốt thì chỉ cần sạc lại ắc quy. Nếu SOC cao nhưng SOH thấp thì ắc quy đã hư hỏng cần phải thay mới.
Lưu ý: Để kết quả chẩn đoán ắc quy chính xác cần sạc đầy điện, theo dõi ắc quy trong vòng 3 - 4 ngày. Nếu ắc quy giữ nguyên điện áp thì sử dụng bình thường, nếu ắc quy tụt giảm điện áp & dung lượng mạnh thì cần thay thế ngay.
- Bảo dưỡng, phục hồi, duy trì hiệu suất ắc quy: Thường xuyên kiểm tra định kỳ tình trạng SOC, SOH ắc quy giúp Chúng ta chủ động trong việc bảo dưỡng, phục hồi ắc quy, có phương án kịp thời để giảm thiểu các rủi ro có thể gặp phải, duy trì hiệu suất ắc quy trong thời gian dài, có kế hoạch thay thế ắc quy trong tương lai.
- Vận hành hệ thống an toàn: Thông số ắc quy SOC & SOH sẽ cung cấp thông tin hữu ích giúp Bạn đảm bảo khả năng vận hành của toàn bộ hệ thống, cung cấp năng lượng tốt nhất, ổn định nhất, an tâm trên mọi hành trình.
Copyright by acquycaocap.vn - Premium Battery Company Limited
Bình luận